Szukaj

A.1 Co to jest anarchizm?

Anarchizm jest teorią polityczną, której celem jest stworzenie anarchii, “braku pana, suwerena” [Pierre-Joseph Proudhon, Co to jest własność? ] Innymi słowy, anarchizm jest teorią polityczną dążącą do stworzenia społeczeństwa, w którym jednostki swobodnie współpracują ze sobą jako równe sobie. Jako taki anarchizm zwalcza wszelkie formy hierarchicznej kontroli – czy to przez państwo, czy też przez kapitalistę – zarówno jako szkodliwe dla jednostki i jej odrębności, jak i niepotrzebne.

Słowami anarchistki L. Susan Brown:

“Podczas gdy w potocznym rozumieniu anarchizm jest niepohamowanym, antypaństwowym ruchem, tak naprawdę anarchizm jest o wiele bardziej subtelną i wielowątkową tradycją niż po prostu przeciwstawianiem się władzy rządu. Anarchiści przeciwstawiają się twierdzeniom, że władza i dominacja są potrzebne społeczeństwu, a zamiast nich są rzecznikami antyhierarchicznych form organizacji społecznej, gospodarczej i politycznej, bardziej opartych na współpracy” [Polityka indywidualizmu]

Jednakże, “anarchizm” i “anarchia” są niewątpliwie najbardziej błędnie przedstawianymi ideami w całej teorii politycznej. Na ogół, słowa te są używane w znaczeniu “chaos” lub “brak porządku”, stąd można wnioskować, że anarchiści pragną społecznego chaosu i powrotu do “prawa dżungli”.

Ten rozwój fałszywych wyobrażeń posiada jednak swoje historyczne odpowiedniki. Na przykład, w krajach, w których uznano jednoosobowe rządy (monarchie) za niezbędne, słowa “republika” lub “demokracja” były używane dokładnie tak, jak dzisiaj “anarchia”, i zakładały nieporządek i zamieszanie. Ci, którzy posiadają interes w zachowaniu istniejącego stanu rzeczy będą oczywiście chcieli zakładać, że alternatywa wobec obecnego systemu nie może sprawdzić się w praktyce, i że ta nowa forma społeczeństwa doprowadzi jedynie do chaosu. Lub, jak to wyraził Errico Malatesta:

“odkąd sądzono, że rząd jest potrzebny, i że bez rządu może być tylko bałagan i zamieszanie, stało się naturalne i logiczne, że anarchia, która oznacza brak rządu, powinna brzmieć jak brak porządku” [Anarchia].

Anarchiści chcą zmienić tę “zdroworozsądkową” koncepcję “anarchii”, tak, żeby ludzie ujrzeli, że rząd i inne hierarchiczne stosunki społeczne są zarówno szkodliwe, jak i niepotrzebne:

“Zmienić opinię, przekonać naród, że rząd jest nie tylko niepotrzebny, lecz skrajnie szkodliwy, a wtedy słowo anarchia, właśnie ponieważ znaczy nieobecność rządu, odzyska swe prawdziwe znaczenie dla każdego: naturalny porządek, jedność ludzkich potrzeb i interesów ogółu, całkowita swoboda w ramach całkowitej solidarności” [Ibid.].

Napisanie tych FAQ jest częścią procesu zmieniania powszechnie utrzymywanych idei dotyczących anarchizmu i znaczenia anarchii.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *