Chociaż jesteśmy zainteresowani przede wszystkim kapitalistycznym imperializmem, nie możemy unikać omawiania działalności tak zwanych krajów socjalistycznych (takich jak Związek Radziecki, Chiny itp.). Zważywszy, że imperializm ma swoją ekonomiczną podstawę, budowaną w rozwiniętym kapitalizmie częściowo przez narodziny wielkiego biznesu organizowanego na coraz szerszą skalę, nie powinniśmy być zaskoczeni, iż kraje państwowo-kapitalistyczne (“socjalistyczne”) też cechują się imperializmem. Ponieważ ustrój państwowo-kapitalistyczny przedstawia logiczny punkt końcowy koncentracji kapitału (cały kraj jedną wielką firmą), te same naciski, którym ulega wielki biznes, będą też kierować działaniami kraju państwowo-kapitalistycznego (patrz poprzednia sekcja).

Gdy się o tym wie, to nie zaskakuje nas fakt, że kraje państwowo-kapitalistyczne też uczestniczyły w działaniach imperialistycznych, wojnach i innych awanturach, chociaż na mniejszą skalę i z nieco odmiennych powodów. Jak można zobaczyć na przykładzie bezwzględnej polityki Rosji w stosunku do jej satelitów, sowiecki imperializm był bardziej nastawiony na obronę tego, co już posiadał i na tworzenie strefy buforowej między sobą a Zachodem. Nie chcemy przez to twierdzić, że rządząca elita Związku Radzieckiego nie próbowała wyzyskiwać krajów znajdujących się w swojej strefie wpływów. Na przykład w pierwszych latach po zakończeniu drugiej wojny światowej blok wschodni zapłacił Związkowi Radzieckiemu miliony dolarów odszkodowań. Tak jak w prywatnym kapitalizmie “państwa satelickie były uważane za źródło surowców i tanich dóbr przemysłowych. Rosja zagwarantowała sobie eksport z państw satelickich poniżej cen światowych. A sama do nich eksportowała towary powyżej cen światowych” [Andy Anderson, Hungary ’56, pp. 25-6].

Sowiecka elita udzielała też pomocy ruchom “antyimperialistycznym”, gdy te służyły jej interesom i doprowadzały do umieszczenia danego kraju w radzieckiej strefie wpływów (wraz z naciskiem Stanów Zjednoczonych, który uniemożliwiał dokonanie innego wyboru). Odkąd partie stalinowskie zastępowały lokalne klasy rządzące, regulowano stosunki handlowe między tak zwanymi krajami “socjalistycznymi” na korzyść zarówno lokalnych, jak i rosyjskich władców. W podobny sposób i dla zaspokojenia identycznych potrzeb zachodnie potęgi imperialistyczne udzielały poparcia miejscowym krwawym elitom kapitalistycznym i feudalnym w ich walce przeciwko swoim własnym klasom pracującym, argumentując, że popierają “wolność” i “demokrację” przeciwko radzieckiej agresji.

Nie trzeba powtarzać, że forma i treść państwowo-kapitalistycznej dominacji nad krajami satelickimi zależała od struktury ekonomicznej i politycznej kraju panującego i jego potrzeb, tak samo jak tradycyjny imperializm kapitalizmu odzwierciedlał jego potrzeby i struktury. Różnica polegała częściowo oczywiście na potrzebie plądrowania towarów z tych krajów, aby czymś zapchać braki spowodowane centralnym planowaniem (kapitalistyczny imperializm przeciwnie – miał na celu eksport dóbr).

Kapitalistyczna dominacja spowodowała przekształcenie stosunków społecznych w krajach podległych z form przedkapitalistycznych w formy kapitalistyczne. Dominacja krajów “socjalistycznych” tak samo oznaczała wyrugowanie tradycyjnych burżuazyjnych stosunków społecznych przez stosunki państwowo-kapitalistyczne. Charakter i forma imperializmu jako takiego były identyczne i w każdym przypadku służyły interesom odpowiedniej klasy rządzącej.

Dlatego imperializm nie ogranicza się do państw opartych na prywatnym kapitalizmie – reżimy państwowo-kapitalistyczne też mają go na swoim koncie. Należało tego oczekiwać, gdyż obydwa systemy opierają się na rządach mniejszości, wyzysku i ucisku świata pracy i potrzebie rozszerzania swojego dostępu do zasobów.